KTÓREGO DNIA JEZUS ZMARTWYCHWSTAŁ?

Po trzech dniach czy trzeciego dnia?

opracowanie: Kasia Śmiałkowska
publikacja: 21 kwiecień 2017

Jednym z problemów, jakie pojawiają się przy czytaniu starożytnych pism – takich jak Biblia – w XXI wieku jest niebezpieczeństwo anachronizmu: mam na myśli wprowadzanie do zrozumienia tekstu nieprzydatnych współczesnych idei i oczekiwań. Problem ów staje się jeszcze większy, gdy mamy do czynienia ze starożytnymi tekstami o wielkiej ważności historycznej.

Mamy, na przykład, obsesję czasu – i dokładności w jego określaniu, aż do nanosekundy. Pod tym względem różnimy się bardzo od ludzi żyjących w starożytności, którzy nie nosili na rękach małych zegarków słonecznych i nie rozmawiali o sekundach czy minutach. Nie mieli obsesji pod względem dokładności, jeśli chodzi o czas.

Rozważmy kilka przykładów z Ewangelii, które być może pomogą nam lepiej zrozumieć historie związane z ostatnim tygodniem życia Pana Jezusa.

Niektóre teksty mówią, że Jezus zapowiedział, iż zmartwychwstanie „PO trzech dniach”. Inne mówią, że powstanie „trzeciego dnia”. W Mat. 12:40 Jezus wspomina „trzy dni i trzy noce”, ale jest to jedynie część ogólnej analogii z historią Jonasza i wieloryba i w takim przypadku nie powinno się kłaść zbyt wielkiego nacisku na odniesienie do czasu. Jezus mówi: „Będzie to podobne do tego, co przydarzyło się Jonaszowi.”

Z drugiej strony – u Marka 8:31 Jezus mówi: „Syn Człowieczy musi (...) po trzech dniach zmartwychwstać.” U Jana 2:19 o tym samym zdarzeniu powiada: „w trzy dni ją odbuduję”, a przy różnych okazjach ewangelisci wspominają, że Jezus użył wyrażenia „trzeciego dnia” (zob. np. Mat. 6:21, 17:23, 20:19, Łuk. 24:46). Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że mamy do czynienia z jawną sprzecznością. Choć możliwe jest, że obie zapowiedzi byłyby niepoprawne, czy obie mogą być rzeczywiście prawdziwe?

Którego dnia Jezus zmartwychwstał? W wielkanocny poranek Maria Magdalena, Maria – matka Jakuba oraz Salome przyszły do grobu, by namazać ciało Pana (Mar. 16:1-2). Problem z współczesnym rozumowaniem polega na założeniu, że ewangeliści zawsze starali się zapisać wszystko dokładnie. Tak naprawdę wyrażenie „po trzech dniach” w Nowym Testamencie może po prostu oznaczać „po pewnym czasie”, albo też „po kilku dniach” – bez szczegółowego określenia ile dni miano na myśli, albo części dni, jak w tym przypadku.

Hebrajska Biblia daje nam w rzeczywistości pewne wskazówki co do podobnych różnic. 2 Kron 10:5, 12 wyraźnie mówi: „Przyjdźcie do mnie ponownie za trzy dni. (...) cały lud przyszedł do Rechabeama trzeciego dnia, jak król polecił w słowach: Powróćcie do mnie trzeciego dnia.” Najwyraźniej w tym tekście „za trzy dni” oznacza dokładnie to samo, co „trzeciego dnia”. Czy jest to tylko niedbalstwo, czy tak naprawdę przykład typowego braku precyzji, jeśli chodzi o określanie czasu? Sugerowałbym, że wyrażenie „po trzech dniach” jest określeniem bardziej ogólnym czy też niedokładnym, podczas gdy „trzeciego dnia” jest ściślejsze (choć nadal nie mówi nam, KIEDY tego trzeciego dnia). Te teksty nie były pisane z zamiarem wpasowania się w nasze dzisiejsze standardy mierzenia czasu.

Jednym z kluczy interepretowania odniesień czasowych w Nowym Testamencie jest uświadomienie sobie, że OKREŚLENIA CZASU NIE SĄ DOKŁADNE i musimy pozwolić starożytnemu autorowi na podejście bardziej ogólne, kiedy chce pisać ogólnie, i na określenie precyzyjne, kiedy chce być precyzyjny. Jeśli mamy oba rodzaje określeń okresu między śmiercią a zmartwychwstaniem Jezysa W JEDNEJ KSIĘDZE JEDNEGO AUTORA, a czasem nawet bardzo blisko siebie, powinniśmy zrozumieć wskazówkę, że teksty te nie były pisane według naszych dzisiejszych oczekiwań pod względem precyzji określania czasu.

Czyż nie nadeszła odpowiednia chwila, by pozwolić tym pisarzom na używanie języka – w tym języka odnoszącego się do czasu – w taki sposób, jak czyniono to w ich własnej epoce? Sugerowałbym, że najwyższy czas, by okazać tym starożytnym autorom szacunek, na jaki zasługują, i czytać ich, mając na względzie konwencje, jakimi się kierowali, spisując starożytne historie czy biografie, a nie narzucać im naszych późniejszych zwyczajów związanych z tymi gatunkami literackimi.

Ben Witherington III


Kobiety przy grobie - William Bouguereau, ok. 1890


Na podstawie:
biblicalarcheology.org - On What Day Did Jesus Rise?

Artykuł źródłowy:

© | ePatmos.pl