Nienaganni

(107) czyli o ludziach, którzy nie kłamią

11 marzec 2016

W ich ustach nie znalazło się kłamstwo; bez zmazy bowiem są Obj. 14:5

Nos bajkowego Pinokia stawał się na skutek kłamstw coraz dłuższy. W realnym świecie wypowiedź zawierająca elementy niezgodne z oceną rzeczywistości, jaką posiada osoba wypowiadająca się, nie wydłuża jej nosa, ale sprawia, że mimika twarzy staje się niesymetryczna. Obraz twarzy kontrolowanej przez emocje wyrażające prawdę jest idealnie symetryczny.

Prawo Boże nie zaleca, by człowiek zawsze wypowiadał każdą prawdę, która jest mu znana. Nie zawiera także nakazu, by w każdej sytuacji mówić całą prawdę. Są okoliczności, w których lepiej milczeć albo zmieniać temat. Biblia zawiera wiele przykładów z życia szlachetnych ludzi, którzy niekiedy powstrzymywali się od mówienia prawdy.

Czym innym jest jednak przemilczenie prawdy czy też przekazanie prawdy częściowej, a czym innym kłamstwo. Świadoma wypowiedź sprzeczna z własną oceną rzeczywistości nie tylko wprowadza innego człowieka w błąd, ale także wywołuje dysonans poznawczy i zaburza własne poczucie rzeczywistości u kłamcy.

Człowiek, który nie kłamie, jest nienaganny. Nie oznacza to, że nie popełnia błędów i wykroczeń, które godne byłyby nagany. Nienaganność prawdomównego człowieka polega na tym, że prawda wyzwala go spod władzy błędu (Jan 8:32). Człowiek mający skłonność do oszukiwania bliźnich często też będzie oszukiwał samego siebie, a nawet Boga. Życie w kłamstwie utrudni mu poprawę, zaś nieumiejętność korygowania własnego postępowania zdyskwalifikuje go jako naśladowcę Jezusa i przyszłego kapłana oraz nauczyciela ludzi koniecznie wymagających naprawy.

Zwracanie uwagi na oczekiwania innych ludzi i respektowanie ich potrzeb jest samo z siebie bardzo pożyteczne. Jednak paradoksalnie ludzie, u których tzw. self-monitoring (monitorowanie samego siebie) znajduje się na zbyt wysokim poziomie, tak przyzwyczajają się do mówienia tego, czego oczekują inni, zachowywania się zgodnego z wymogami otoczenia, że z czasem nabywają nawyku udawania i w końcu też stają się zwykłymi kłamcami.

Tymczasem każde kłamstwo niekorzystnie zmienia zbiorową świadomość ludzi i aniołów. Twarz kłamcy staje się niesymetryczna. Ale sam wygląd nie jest największym problemem. Jego kłamstwa zaburzają symetrię rzeczywistości, utrudniają rozwój społeczny i psują stosunki między ludźmi. Kłamstwa w obrębie religii nadwyrężają też relację człowieka z Bogiem. Każde zaburzenie wymaga naprawy. A każda naprawa niepotrzebnie zużywa ludzką energię etyczną, która inaczej mogłaby zostać znacznie lepiej spożytkowana.

Dlatego Biblia pełna jest zachęt do mówienia prawdy i unikania kłamstwa. Oto kilka biblijnych i przysłowiowych prawd na temat kłamstw:

Kłamliwy język jest jedną z siedmiu rzeczy, których Bóg nienawidzi (Przyp. 6:17). Człowiek ukrywający nienawiść ma kłamliwe wargi (Przyp. 10:18). Prawda jest wieczna, kłamstwo zaś krótkotrwałe (Przyp. 12:19), czyli inaczej mówiąc: kłamstwo ma krótkie nogi. Chleb oszustwa dobrze smakuje, ale potem staje się kamieniem w ustach (Przyp. 20:17). Gromadzenie skarbów przy użyciu kłamliwego języka to ściganie wiatru i szukanie śmierci (Przyp. 21:6). Gdy władca słucha kłamstw, to wszyscy jego dworzanie stają się nieprawi (Przyp. 29:12). Prorok, który uczy kłamstwa, jest ogonem, który zostanie odcięty (Izaj. 9:15). Przy pomocy kłamstwa można czasami daleko zajść, ale trudno potem wrócić (przysłowie ludowe).

Z jednej strony człowiek nieposługujący się kłamstwem jest nienaganny, z drugiej zaś nienaganność zmniejsza u niego poziom motywacji do mówienia nieprawdy. Jeśli ktoś nie ma niczego do ukrycia, nie ma też powodów, by kłamać ze strachu czy wstydu. Jeśli ktoś jest nienaganny pod względem przestrzegania przykazania o niepożądaniu, nie ma też motywacji, by kłamać w celu osiągnięcia korzyści materialnych czy cielesnych. Jeśli ktoś jest nienaganny pod względem pokory, nie będzie kłamał, by okazać się lepszym od innych.

Warto starać się o nienaganne życie, gdyż ułatwia ono życie w prawdzie, zaś prawda stanowi niewzruszony fundament wolności – najważniejszego atrybutu ludzkiej godności.


Najważniejsze pojęcia i zagadnienia

  1. Kłamstwo zaburza symetrię rzeczywistości i psuje świat ludzi oraz aniołów.
  2. Zbyt wysoki poziom monitorowania samego siebie pod kątem zachowania zgodnego z oczekiwaniami otoczenia może prowadzić do udawania, oszustwa i w końcu kłamstwa.
  3. Nienaganność ułatwia życie w prawdzie.

Polecam też artykuł „Prawda i kłamstwo”

W następnym odcinku: Wizja trzech lub raczej dwóch aniołów – czyli poselstwo dobrej nowiny i sądu


Cykl: Spacery z Janem po wyspie Patmos - spis wszystkich odcinków


 

Podobne tamatycznie



© | ePatmos.pl