Trzy trasy pielgrzymek z Galilei do Jerozolimy (2/2)

SZLAK PRZEZ SAMARIĘ

Pielgrzymowanie może być wskazane w innych miejscach Ewangelii. Przed spotkaniem z Samarytanką przy studni Jezus opuszcza Judeę, aby powrócić do Galilei (Jan 4:1-4):

1 A gdy Pan się dowiedział, że faryzeusze usłyszeli, iż Jezus zyskuje więcej uczniów i więcej chrzci niż Jan,
2 (Chociaż sam Jezus nie chrzcił, ale jego uczniowie)
3 Opuścił Judeę i odszedł z powrotem do Galilei.
4 A musiał przechodzić przez Samarię.

Nie ma wątpliwości, że Galilejczycy mieli ścisły związek kulturowy i religijny z Judeą i Jerozolimą. Jan nie stwierdza wprost, że Jezus pielgrzymuje; można wyciągnąć wniosek, że Jezus udaje się do Jerozolimy z różnych powodów (np. Jan 10:22).

Jednak w rozmowie Jezusa z Samarytanką pojawia się kilka motywów, które mogą wskazywać na pielgrzymowanie. W szczególności, czerpanie i dawanie wody oraz kult w Świątyni Jerozolimskiej (Jan 4:7-15, Jan 4:19-22) przypominają tradycje związane z Sukkot i Szawuot. Jeśli chodzi o Sukkot, w Świątyni odbywały się codzienne ofiary z wody. Podczas Szawuot świętuje się nadanie Tory – zarówno w formie pisemnej, jak i ustnej. W tradycji Drugiej Świątyni nadanie Tory (Prawa) jest czasami kojarzone z wodą ze studni (Dokument Damasceński 6,2-11).

Co to jest Dokument Damasceński: Wikipedia - Dokument Damasceński

Chociaż nie jest jasne, czy historia ta miała miejsce w kontekście pielgrzymki, pokazuje ona, że Jezus i jego uczniowie podróżowali najkrótszą trasą z Galilei do Jerozolimy (zajmującą trzy dni pieszo, pokazaną na mapie kolorem białym), która czasami nazywana jest Drogą Patriarchów. Ta trasa grzbietowa przebiegała wzdłuż linii wododziału środkowej części kraju górskiego.

Wikipedia - Droga Patriarchów (Way of the Patriarchs):

Droga Patriarchów lub Ścieżka Patriarchów (hebr. Derech haʾAvot – dosł. Droga Ojców) to starożytna trasa północ-południe przecinająca Ziemię Izraela. Nazwa ta jest używana przez biblistów ze względu na wzmianki w historiach biblijnych, że była ona często przemierzana przez Abrahama, Izaaka i Jakuba.

Nazywana jest również Drogą Wzgórz lub Drogą Grzbietową, ponieważ biegnie wzdłuż linii grzbietu wododziałowego Gór Samaryjskich i Judzkich. Trasa prowadzi od Megiddo i Chasor na południe do Beer Szewy przez Sychem, Betel, Jerozolimę, Efrata i Hebron. W przeciwieństwie do Via Maris i Drogi Królewskiej, które były drogami międzynarodowymi przecinającymi terytoria wielu ludów, Droga Patriarchów znajdowała się w całości na terytorium starożytnego Izraela.

Z tego szlaku korzystał już Abraham: po wejściu do ziemi udaje się on do Sychem, a następnie przez Betel do Hebronu i wreszcie do Beer Szewy.

Starożytna Jerozolima (dzisiejsze Stare Miasto) nie była położona na górskim dziale wodnym. Droga Patriarchów nie przechodziła bezpośrednio przez miasto, lecz znajdowała się tuż na zachód, około 20 minut spacerem od murów miejskich.

Droga Patriarchów (niebieska) w odniesieniu do Drogi Królewskiej (czerwona) oraz Via Maris (fioletowa) (Wikipedia)

Wideo – dzisiejsza droga nr 60, prowadząca trasą podobną do Szlaku Patriarchów: 

Oznaczenie Drogi Patriarchów – Derech haʾAvot – dosł. Droga Ojców (shalomisraeltours.com)

Krajobrazy Drogi Patriarchów (Hiking the Holyland)

Krajobrazy Drogi Patriarchów (Hiking the Holyland)

SZLAK PRZEZ TERENY NADMORSKIE

Ewangelia Łukasza sugeruje być może trzecią drogę. W końcowej części Ewangelii dwaj mężczyźni zmierzający z Jerozolimy do Emaus po ukrzyżowaniu spotykają nieznajomego, który później okazuje się zmartwychwstałym Jezusem (Łuk. 24:13-35).

Ich wyjście z Jerozolimy miało miejsce również w czasie Paschy. Nie jest jasne, czy Emaus było ich ostatnim przystankiem. Jezus, jak czytamy w opisie, pragnął iść dalej (Łuk. 24, 28). Z Jerozolimy do Emaus prowadziła droga na zachód, która ostatecznie łączyła się z trasą prowadzącą na północ, wzdłuż równiny nadmorskiej (na mapie zaznaczona na zielono).

Późniejsi pielgrzymi chrześcijańscy również korzystali z trasy Samarytan i równiny przybrzeżnej (kierując się na wschód przez Emaus), aby dotrzeć do świętego miasta. Powodem tego był fakt, że szlaki pielgrzymkowe tworzyły główne drogi północ-południe, z których korzystali również podróżnicy, kupcy i wojsko.

Ewangelie przedstawiają jednak nieocenione dowody na to, że w dniach pielgrzymek szlaki te nabierały dodatkowego znaczenia. Miały wartość zarówno duchową, jak i gospodarczą. Napływ pielgrzymów trzy razy w roku świadczył o ciągłej pobożności wobec Boga Izraela i zwiększał gospodarczą żywotność wiosek (oraz Jerozolimy), które zaspokajały ich potrzeby.