W PÓŁNOCNYM IZRAELU ODKRYTO GOSPODARSTWO ROLNE SPRZED 2100 LAT

opracowanie: Kasia Śmiałkowska

publikacja: 27 maj 2022

Około 2100 lat temu, w okresie hellenistycznym Hasmoneuszy, mieszkańcy gospodarstwa rolnego w dzisiejszym Horbat Assad w pobliżu Nahal Arabel we wschodniej Galilei musieli nagle opuścić to miejsce – być może z powodu zbliżającego się niebezpieczeństwa, takiego jak atak wojskowy, nie mając czasu na zabranie swojego dobytku.

Podczas ostatnich wykopalisk prowadzonych przez Izraelski Urząd ds. Starożytności (IAA) przed projektem przesyłania odsolonej wody do Kinneret (Jeziora Galilejskiego) realizowanym przez Mekorot, izraelskie państwowe przedsiębiorstwo wodne, odkryto przedmioty należące do właścicieli gospodarstwa, jakby zamrożone w czasie.

Podczas wykopalisk znaleziono dziesiątki ciężarków krosien używanych do tkania odzieży, duże ceramiczne naczynia do przechowywania oraz żelazne narzędzia rolnicze, w tym różne kilofy i kosy. Według IAA znalezione monety datują gospodarstwo na drugą połowę II wieku p.n.e.

Ponadto odkryto fundamenty budynków, naczynia garncarskie i inne znaleziska datowane na epokę żelaza (X-IX w. p.n.e.).

„Mieliśmy wielkie szczęście, że odkryliśmy kapsułę czasu, w której znaleziska przetrwały tam, gdzie zostały pozostawione przez mieszkańców tego miejsca, i wygląda na to, że opuścili je w pośpiechu w obliczu zbliżającego się niebezpieczeństwa, być może zagrożenia atakiem wojskowym” – powiedziała dr Amani Abu-Hamid, dyrektor wykopalisk z ramienia IAA, dodając, że ciężarki do krosien tkackich wciąż znajdowały się na półce, a dzbany były nienaruszone.

„Ze źródeł historycznych wiemy, że w tym okresie judejskie królestwo Hasmoneuszy rozszerzyło swoją działalność na Galileę, i możliwe jest, że gospodarstwo zostało opuszczone w następstwie tych wydarzeń” – powiedziała archeolog. „Konieczne są dalsze badania, aby ustalić tożsamość mieszkańców tego miejsca”.

Znaleziska rzucają światło na mało znaną działalność na tym obszarze w okresie hasmonejskim.

Dyrektor generalny IAA, Eli Eskosido, nazywając odkrycia „interesującymi i znaczącymi”, powiedział, że urząd i Mekorot współpracują w celu zachowania gospodarstwa w samym miejscu wykopalisk lub w jego pobliżu.

Wykopaliska zostały sfinansowane z pomocą Mekorot w celu promowania projektu Północnego Kanału o wartości 910 mln NIS. Jego celem jest doprowadzenie odsolonej wody do Jeziora Galilejskiego, aby utrzymać poziom wody i zapewnić ciągłość dostaw wody dla gospodarstw domowych, rolnictwa i krajów sąsiednich.

Gospodarstwo z okresu hellenistycznego odkryte w Galilei (źródło: The Times of Israel)